Cemal Süreya, Edip Cansever, İlhan Berk, Ece Ayhan ve Sezai Karakoç'la birlikte Türk şiirinde "İkinci Yeni" akımının sembol isimlerinden Turgut Uyar 90 yaşında.4 Ağustos 1927'de Ankara'da doğan usta şair, ilkokulu babasının memuriyeti nedeniyle İstanbul ve Eskişehir'de tamamladı.Şiir yazmaya ilkokul yıllarında başlayan Uyar, bu dönemde Hayyam, Nedim, Yahya Kemal, Tevfik Fikret, Ahmet Haşim gibi şairlerin eserlerini okudu.1941'de Konya Askeri Ortaokulu'na yatılı olarak giren şair daha sonra Bursa Askeri Lisesi'nde eğitime devam ettti, 1947'de Askeri Memurlar Okulu'ndan mezun oldu. 1948'de personel subayı olarak ilk görev yeri olan Ardahan'ın Posof ilçesine tayin oldu. Daha sonra Samsun Terme Askerlik Şubesi'ne atandı, ardından Ankara’da Kara Kuvvetleri Komutanlığı Personel Dairesi Başkanlığı’nda üsteğmen olarak görev yaptı."Yad" isimli ilk şiiri 1947'de Yedigün dergisinde yayımlanan şair, 1948'de Kaynak dergisinin açtığı bir şiir yarışmasında ikinci oldu. Seçici kurulda bulunan şair-yazar Nurullah Ataç, yarışmada birinci adayının Turgut Uyar olduğunu açıklarken “ileride çok iyi bir şair olacağını” söyledi.İlk kitabı "Arz-ı Hal" 1949'da Kaynak Yayınları’ndan çıktı. "Türkiyem" adlı ikinci kitabı Nurullah Ataç'ın önsözüyle 1952'de Varlık Yayınları arasında yayımlandı."İkimiz birden sevinebiliriz göğe bakalım"Turgut Uyar'ın 1959'da yayımladığı üçüncü kitabı "Dünyanın En Güzel Arabistanı"nda yer alan şiirlerden biri olan "Göğe Bakma Durağı", kendi şiir serüveni içerisinde "hem oluşturulan modern yapı ve ses, hem de modernist yaklaşımlarla yeni imgeler kurma açısından dönüm noktası" olarak gösterildi. Şairin, şiirlerinin yanı sıra, şiiri üzerine düşüncelerini ortaya koyduğu "Efendimiz Acemilik", "Çıkmazın Güzelliği" gibi yazıları Türk şiirinin bir döneminin kavranmasında başvurulan temel metinler arasında yer aldı. Uyar, Abdülhak Hamid Tarhan'dan Orhan Veli Kanık'a kadar geçen süreci, her şairin bir şiirini esas alarak inceledi.Turgut Uyar'ın şiirleri İngilizce, Fransızca ve Sırpçaya çevrildi, kitapları ve yazıları Varlık, Yeditepe, Pazar Postası, Dost, Değişim, Türk Dili, Yedigün, Kaynak, Şimdilik, Forum, Yeni Dergi, Hürriyet Gösteri, Milliyet Sanat, Düşün, Dönem ve Papirüs dergilerinde yayımlandı. Turgut Uyar, Hüseyin Cöntürk’ün çıkardığı Dönem dergisinin kurucuları arasında da yer aldı.İlk evliliğini Yezdan Şener ile yaparak 18 yaşında baba olan Uyar'ın bu evlilikten Semiramis, Şeyda ve Tunga, 1969'da yazar Tomris Uyar'la yaptığı ikinci evlilikten de Turgut adlı çocukları oldu.Uyar, 1958 yılında, zorunlu hizmetini tamamladıktan sonra yüzbaşı rütbesindeyken ordudan ayrıldı. Ankara’da, SEKA İrtibat Bürosu'nda ve Sanayi Bakanlığı'nda memur olarak çalıştı.
1969'da emekliye ayrılarak İstanbul’a yerleşen Uyar, 22 Ağustos 1985'te, 58 yaşındayken, siroz hastalığı nedeniyle yaşamını yitirdi.EserleriŞiir- Arz-ı Hal (1949)- Türkiyem (1952-1963)- Dünyanın En Güzel Arabistanı (1959)- Tütünler Islak (1962)- Her Pazartesi (1968)- Divan (1970)- Toplandılar (1974)- Toplu Şiirler (1981, ilk dört kitaptaki şiirleri)- Kayayı Delen İncir (1982)- Dün Yok mu (1984)- Büyük Saat (Son yazdıklarıyla birlikte bütün şiirleri)- Vaiz Sokak Numara 70İnceleme- Bir Şiirden (1984)Ödülleri- 1963 Yeditepe Şiir Armağanı (Tütünler Islak ile)- 1975 Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü (Lucretius’tan Evrenin Yapısı çevirisi ile Tomris Uyar’la birlikte)- 1981 Behçet Necatigil Şiir Ödülü (Kayayı Delen İncir ile)- 1984 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü (Büyük Saat ile)Göğe Bakma Durağı Turgut Uyar'ın, Gezi Parkı sürecinde dizeleri en çok paylaşılan şiirler arasında da yer alan "Göğe Bakma Durağı" şiiri şöyle:İkimiz birden sevinebiliriz göğe bakalımŞu kaçamak ışıklardan şu şeker kamışlarındanBebe dişlerinden güneşlerden yaban otlarındanDurmadan harcadığım şu gözlerimi al kurtarŞu aranıp duran korkak ellerimi tutBu evleri atla bu evleri de bunları daGöğe bakalımFalanca durağa şimdi geliriz göğe bakalımİnecek var deriz otobüs durur inerizBu karanlık böyle iyi afferin TanrıyaHerkes uyusun iyi oluyor hoşlanıyorumHırsızlar polisler açlar toklar uyusunHerkes uyusun bir seni uyutmam birde ben uyumamHerkes yokken biz oluruz biz uyumıyalımNasıl olsa sarhoşuz nasıl olsa öpüşürüz sokaklardaBeni bırak göğe bakalımSenin bu ellerinde ne var bilmiyorum göğe bakalımTuttukca güçleniyorum kalabalık oluyorumBu senin eski zaman gözlerin yalnız gibi ağaçlar gibiSularım ısınsın diye bakıyorum ısınıyorSeni aldım bu sunturlu yere getirdimSayısız penceren vardı bir bir kapattımBana dönesin diye bir bir kapattımŞimdi otobüs gelir biner giderizDönmiyeceğimiz bir yer beğen başka türlüsü güçBir ellerin bir ellerim yeter belliyelim yetsinSeni aldım bana ayırdım durma kendini hatırlatDurma kendini hatırlatDurma göğe bakalım“Bir bozuk saattir yüreğim, hep sende durur”Turgut Uyar’ın, eşi Tomris Uyar’a ithafen yazdığı “Tomris” şiiri şöyle:senin için alışılmış şeyler söyleyemem sana yaraşmazkış gecesi amcamızdır bahar yakından kardeşimizalır başımı erzincan'a giderim seni düşünmek içindörtlükleri bozarım çünkü dağlar ne güne duruyorkıyılar ve eskimeyen her şey seni anlatmak içinbir bozuk saattir yüreğim hep sende dururne var ki ıslanır gider coşkunluğum durmadandurmadandağ biraz daha benden deniz her zaman sendenhiçbir dileğimiz yok şimdilik tarihten coğrafyadankimselere benzemesin isterim seni övdüğümseni övdüğüm zamangüzel bir çingene yalniz başına dolaşmalı kırlardaseni övdüğüm zaman t24.com.tr
1969'da emekliye ayrılarak İstanbul’a yerleşen Uyar, 22 Ağustos 1985'te, 58 yaşındayken, siroz hastalığı nedeniyle yaşamını yitirdi.EserleriŞiir- Arz-ı Hal (1949)- Türkiyem (1952-1963)- Dünyanın En Güzel Arabistanı (1959)- Tütünler Islak (1962)- Her Pazartesi (1968)- Divan (1970)- Toplandılar (1974)- Toplu Şiirler (1981, ilk dört kitaptaki şiirleri)- Kayayı Delen İncir (1982)- Dün Yok mu (1984)- Büyük Saat (Son yazdıklarıyla birlikte bütün şiirleri)- Vaiz Sokak Numara 70İnceleme- Bir Şiirden (1984)Ödülleri- 1963 Yeditepe Şiir Armağanı (Tütünler Islak ile)- 1975 Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü (Lucretius’tan Evrenin Yapısı çevirisi ile Tomris Uyar’la birlikte)- 1981 Behçet Necatigil Şiir Ödülü (Kayayı Delen İncir ile)- 1984 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü (Büyük Saat ile)Göğe Bakma Durağı Turgut Uyar'ın, Gezi Parkı sürecinde dizeleri en çok paylaşılan şiirler arasında da yer alan "Göğe Bakma Durağı" şiiri şöyle:İkimiz birden sevinebiliriz göğe bakalımŞu kaçamak ışıklardan şu şeker kamışlarındanBebe dişlerinden güneşlerden yaban otlarındanDurmadan harcadığım şu gözlerimi al kurtarŞu aranıp duran korkak ellerimi tutBu evleri atla bu evleri de bunları daGöğe bakalımFalanca durağa şimdi geliriz göğe bakalımİnecek var deriz otobüs durur inerizBu karanlık böyle iyi afferin TanrıyaHerkes uyusun iyi oluyor hoşlanıyorumHırsızlar polisler açlar toklar uyusunHerkes uyusun bir seni uyutmam birde ben uyumamHerkes yokken biz oluruz biz uyumıyalımNasıl olsa sarhoşuz nasıl olsa öpüşürüz sokaklardaBeni bırak göğe bakalımSenin bu ellerinde ne var bilmiyorum göğe bakalımTuttukca güçleniyorum kalabalık oluyorumBu senin eski zaman gözlerin yalnız gibi ağaçlar gibiSularım ısınsın diye bakıyorum ısınıyorSeni aldım bu sunturlu yere getirdimSayısız penceren vardı bir bir kapattımBana dönesin diye bir bir kapattımŞimdi otobüs gelir biner giderizDönmiyeceğimiz bir yer beğen başka türlüsü güçBir ellerin bir ellerim yeter belliyelim yetsinSeni aldım bana ayırdım durma kendini hatırlatDurma kendini hatırlatDurma göğe bakalım“Bir bozuk saattir yüreğim, hep sende durur”Turgut Uyar’ın, eşi Tomris Uyar’a ithafen yazdığı “Tomris” şiiri şöyle:senin için alışılmış şeyler söyleyemem sana yaraşmazkış gecesi amcamızdır bahar yakından kardeşimizalır başımı erzincan'a giderim seni düşünmek içindörtlükleri bozarım çünkü dağlar ne güne duruyorkıyılar ve eskimeyen her şey seni anlatmak içinbir bozuk saattir yüreğim hep sende dururne var ki ıslanır gider coşkunluğum durmadandurmadandağ biraz daha benden deniz her zaman sendenhiçbir dileğimiz yok şimdilik tarihten coğrafyadankimselere benzemesin isterim seni övdüğümseni övdüğüm zamangüzel bir çingene yalniz başına dolaşmalı kırlardaseni övdüğüm zaman t24.com.tr