Tele 1'in internet sitesinde yer alan bir sayfa, geçtiğimiz günlerde apar topar yayından kaldırıldı. YURT gazetesi sahibi Durdu Özbolat'ı dolandırıcılıkla suçlayan Merdan Yanardağ'ın, kişisel hesabına "bağış" adı altında para topladığı ortaya çıktı.
Hadi Özışık'ın Merdan Yanardağ'a bu soruyu sorması üzerine Merdan Yanardağ yardım sayfasını apar topar yayından kaldırdı.
Yardım kampanyalarında yolsuzluk yapılmasını engellemek ve kişisel çıkarların önüne geçmek için kurumsal hesaplar kullanılması gerekliliği kanunlarla belirlenmiştir.
Gazeteciler.com'un derlemesi şu şekilde;
Türkiye’de kimin nasıl yardım kampanyası düzenleyeceği de yasalar çerçevesinde düzenlenmiştir.
i) 2860 Sayılı Yardım Toplama Kanunu (“Kanun”)
ii) Yardım Toplama Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”)
iii) İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü tarafından hazırlanan 2005/38 sayılı Yardım Toplama Mevzuatı ve Uygulamaları Genelgesi (“Genelge”)
Makbuzla, belirli yerlere kutu koyarak, bankalarda hesap açtırarak, yardım pulu çıkararak, eşya piyangosu düzenleyerek, kültürel gösteriler ve sergiler yoluyla, spor gösterileri, gezi ve eğlenceler düzenlemek veya bilgileri otomatik ya da elektronik olarak işleme tabi tutulmuş sistemler kullanmak suretiyle yardım toplanması mümkündür.
ANCAK BİR ŞARTLA…
Kanun diyor ki; ‘Yardım toplama faaliyeti bir ilin birden fazla ilçesini kapsıyorsa o ilin valisinden, bir ilçenin sınırları içinde ise o ilçenin kaymakamından izin alınır.
Yardım toplama faaliyeti birden fazla ili kapsıyorsa yardım toplama faaliyetine girişecek gerçek veya tüzel kişilerin yerleşim yerinin bulunduğu ilin valisinden izin alınır ve izni veren valilik tarafından ilgili valiliklere ve İçişleri Bakanlığına bilgi verilir.’ Bu kadar da değil.
Yardımların suistimal edilmemesi için bir de 3 kişilik tüzel kurul kurmak gerekir. Bunun de özel bir nedeni var. Yardım toplama faaliyeti için başvuru, oluşturulacak sorumlu kurul tarafından yapılır. Gerçek kişiler, yardım toplama faaliyeti için en az üç kişiden ibaret sorumlu kurul oluşturmak zorundadırlar. Tüzelkişilerin sorumlu kurulu, yönetim organlarıdır. Sorumlu kurulda görev alanlar ile değişikliklerin, izin veren makama on gün içinde bildirilmesi gerekir. Bu da yeterli değildir.
Başvuru yapmak için de kanunda şartlar belirtilmiştir.
a- Gerçek kişilerden; yardım toplamanın amacı, şekli, süresi, ne miktarda yardım toplanacağı ve bu faaliyette çalıştırılacak kişi sayısını belirten bilgileri ihtiva eden dilekçe,
b- Tüzel kişilerden; yardım toplamanın amacı, şekli, süresi, faaliyet alanı, ne miktarda yardım toplanacağı ve faaliyette görevlendirileceklerin isimlerini ihtiva eden yönetim kurulu kararının da ekleneceği dilekçe,
c- Faaliyette görevlendirileceklerin nüfus cüzdan fotokopisi, ikametgah ilmuhaberleri, sabıka kayıt belgeleri ve ikişer adet vesikalık fotoğrafları,
d- Toplanacak yardım miktarını belirlemeye yarayacak rapor ve keşif özeti gibi belgeler, Üstelik bu kampanyalarda süre kısıtlaması da getirilimştir. Bu SÜRE 1 YILI GEÇEMEZ. Kampanyanın süresi uzatılacaksa her yıl tekrar RESMİ olarak uzatılması gerekir.
Ayrıca toplanan yardımların hedeflenen amaçlar için kullanılıp kullanılmadığı da denetime tabiidir. Memurlar ya da dışarıdan görevlendirilen denetçiler 10 gün içinde bu yardım kampanyasını sonuçlandırıp kamuoyunu bilgilendirir. Burada da kurallar bellidir.
a) Yardım toplama faaliyetinin brüt gelir,
b) Yardım toplama faaliyeti için yapılan gider,
c) Yardım toplama faaliyeti sonunda sağlanan net gelir,
d) Bu gelirin amacı gerçekleştirmede yeterli olup olamayacağı konusundaki bilgi,
e) İzin veren makamca incelenmesi istenen hususlarla ilgili açıklamalar. Bütün bu kurallara uymayıp tamamen kendi kafalarına göre yardım kampanyası yapma ihtimaline karşı yasada ilginç bir düzenleme yapılmış.
- Yardım toplama faaliyetinden elde edilen mal ve paraları zimmetine geçiren kişi, kamu görevlisi olup olmadığına bakılmaksızın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun zimmet suçuna ilişkin hükümlerine göre cezalandırılacaktır (Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen zimmet suçu, esasen yalnızca kamu görevlileri tarafından işlenebilecek bir suçtur. Ancak ilgili düzenlemeyle TCK’da belirlenen fail tanımının kapsamı genişletilmiştir).
Yani bu kurallara uymadan yardım düzenleyenlere 5-7,5 yıl hapis cezası verilebilir anlamına gelmektedir. Bu bigiler ışığında Merdan Yanardağ 3 yılın yardım kampanyasının hesabını vermeli ve laf kalabalığına getirmeden bu sorulara madde madde cevap vermelidir.
Yurt Gazetesi
Hadi Özışık'ın Merdan Yanardağ'a bu soruyu sorması üzerine Merdan Yanardağ yardım sayfasını apar topar yayından kaldırdı.
Yardım kampanyalarında yolsuzluk yapılmasını engellemek ve kişisel çıkarların önüne geçmek için kurumsal hesaplar kullanılması gerekliliği kanunlarla belirlenmiştir.
Gazeteciler.com'un derlemesi şu şekilde;
Türkiye’de kimin nasıl yardım kampanyası düzenleyeceği de yasalar çerçevesinde düzenlenmiştir.
i) 2860 Sayılı Yardım Toplama Kanunu (“Kanun”)
ii) Yardım Toplama Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”)
iii) İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü tarafından hazırlanan 2005/38 sayılı Yardım Toplama Mevzuatı ve Uygulamaları Genelgesi (“Genelge”)
Makbuzla, belirli yerlere kutu koyarak, bankalarda hesap açtırarak, yardım pulu çıkararak, eşya piyangosu düzenleyerek, kültürel gösteriler ve sergiler yoluyla, spor gösterileri, gezi ve eğlenceler düzenlemek veya bilgileri otomatik ya da elektronik olarak işleme tabi tutulmuş sistemler kullanmak suretiyle yardım toplanması mümkündür.
ANCAK BİR ŞARTLA…
Kanun diyor ki; ‘Yardım toplama faaliyeti bir ilin birden fazla ilçesini kapsıyorsa o ilin valisinden, bir ilçenin sınırları içinde ise o ilçenin kaymakamından izin alınır.
Yardım toplama faaliyeti birden fazla ili kapsıyorsa yardım toplama faaliyetine girişecek gerçek veya tüzel kişilerin yerleşim yerinin bulunduğu ilin valisinden izin alınır ve izni veren valilik tarafından ilgili valiliklere ve İçişleri Bakanlığına bilgi verilir.’ Bu kadar da değil.
Yardımların suistimal edilmemesi için bir de 3 kişilik tüzel kurul kurmak gerekir. Bunun de özel bir nedeni var. Yardım toplama faaliyeti için başvuru, oluşturulacak sorumlu kurul tarafından yapılır. Gerçek kişiler, yardım toplama faaliyeti için en az üç kişiden ibaret sorumlu kurul oluşturmak zorundadırlar. Tüzelkişilerin sorumlu kurulu, yönetim organlarıdır. Sorumlu kurulda görev alanlar ile değişikliklerin, izin veren makama on gün içinde bildirilmesi gerekir. Bu da yeterli değildir.
Başvuru yapmak için de kanunda şartlar belirtilmiştir.
a- Gerçek kişilerden; yardım toplamanın amacı, şekli, süresi, ne miktarda yardım toplanacağı ve bu faaliyette çalıştırılacak kişi sayısını belirten bilgileri ihtiva eden dilekçe,
b- Tüzel kişilerden; yardım toplamanın amacı, şekli, süresi, faaliyet alanı, ne miktarda yardım toplanacağı ve faaliyette görevlendirileceklerin isimlerini ihtiva eden yönetim kurulu kararının da ekleneceği dilekçe,
c- Faaliyette görevlendirileceklerin nüfus cüzdan fotokopisi, ikametgah ilmuhaberleri, sabıka kayıt belgeleri ve ikişer adet vesikalık fotoğrafları,
d- Toplanacak yardım miktarını belirlemeye yarayacak rapor ve keşif özeti gibi belgeler, Üstelik bu kampanyalarda süre kısıtlaması da getirilimştir. Bu SÜRE 1 YILI GEÇEMEZ. Kampanyanın süresi uzatılacaksa her yıl tekrar RESMİ olarak uzatılması gerekir.
Ayrıca toplanan yardımların hedeflenen amaçlar için kullanılıp kullanılmadığı da denetime tabiidir. Memurlar ya da dışarıdan görevlendirilen denetçiler 10 gün içinde bu yardım kampanyasını sonuçlandırıp kamuoyunu bilgilendirir. Burada da kurallar bellidir.
a) Yardım toplama faaliyetinin brüt gelir,
b) Yardım toplama faaliyeti için yapılan gider,
c) Yardım toplama faaliyeti sonunda sağlanan net gelir,
d) Bu gelirin amacı gerçekleştirmede yeterli olup olamayacağı konusundaki bilgi,
e) İzin veren makamca incelenmesi istenen hususlarla ilgili açıklamalar. Bütün bu kurallara uymayıp tamamen kendi kafalarına göre yardım kampanyası yapma ihtimaline karşı yasada ilginç bir düzenleme yapılmış.
- Yardım toplama faaliyetinden elde edilen mal ve paraları zimmetine geçiren kişi, kamu görevlisi olup olmadığına bakılmaksızın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun zimmet suçuna ilişkin hükümlerine göre cezalandırılacaktır (Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen zimmet suçu, esasen yalnızca kamu görevlileri tarafından işlenebilecek bir suçtur. Ancak ilgili düzenlemeyle TCK’da belirlenen fail tanımının kapsamı genişletilmiştir).
Yani bu kurallara uymadan yardım düzenleyenlere 5-7,5 yıl hapis cezası verilebilir anlamına gelmektedir. Bu bigiler ışığında Merdan Yanardağ 3 yılın yardım kampanyasının hesabını vermeli ve laf kalabalığına getirmeden bu sorulara madde madde cevap vermelidir.
Yurt Gazetesi